100-lecie parafii w Sukowie

Jedna z nielicznych świątyń diecezji, której projektantem był wybitny architekt lwowski prof. Jan Sas – Zubrzycki, obchodzi swoje 100-lecie. Dzisiaj jubileuszowej Eucharystii w święto patrona parafii – św. Augustyna – przewodniczył bp Jan Piotrowski, a przy ołtarzu towarzyszył mu bp Marian Florczyk, pochodzący z sukowskiej parafii i licznie przybyli księża.

– Jubileusz to wydarzenie, które ma swoje korzenie w Piśmie Świętym, które mówi o Bożej obecności i obecności w ludzkiej historii życia i pracy (…). Jubileusz pozwala uczestniczyć w tym, co jest świętym darem samego Boga, który nie skąpi człowiekowi darów duchowych, bo mają one największą wartość – mówił w homilii bp Jan Piotrowski.

Przypomniał, że „drogę do jubileuszu” wyznaczyła decyzja bp. Augustyna Łosińskiego, który w 1918 r. powołał parafię w Sukowie, a od daty konsekracji w 1964 r. przez bp. Jana Jaroszewicza – główną patronką stała się NMP Królowa Polski.

– W roku jubileuszu ważna jest historii ludzi, którzy od stu lat trwali i tworzyli parafialną wspólnotę wiary – mówił biskup kielecki. Przypomniał, że „parafia jest pamięcią naszego życia”, szczególnie przez sakramenty. Zaapelował, aby „nigdy nie tracić wdzięcznej pamięci wobec minionych pokoleń, ojców, kapłanów, budowniczych tej świątyni”.

– Przemierzałem pieszo do kościoła drogę kilku kilometrów, najpierw z rodzicami, potem z kolegami i koleżankami. Pamiętam wspomnienie jegneo z księży z Domu Księży Emerytów, który opowiadał, jak to bp Łosiński po wizytacji Daleszyc szedł do Lisowa i zobaczył, że nie ma tutaj parafii. Wtedy zdecydował, że musi tu być kościół i parafia – mówi KAI bp Marian Florczyk. Wspominał przyjęte w Sukowie sakramenty, ale szczególnie księży, w tym ks. prof. Władysława Czeluśniaka, erudytę wykształconego we Lwowie, czy wyprawy rowerem na majówki oraz trwałość obyczaju Emaus, który wyróżnia tę parafię.

Parafia w Sukowie pw. św. Augustyna k. Kielc została erygowana dekretem bp. Augustyna Łosińskiego 2 maja 1918 r., a jej pierwszym proboszczem był ks. Franciszek Noszczyk. Wydzielono ją z kieleckiej parafii katedralnej, a utworzyły ją wówczas Dyminy, Kaczyn, Kuby Młyny, Marzysz, Mójcza, Suków, Szkoda, Znojów. Wtedy, sto lat temu parafia była znacznie większa niż obecnie, liczyła ponad 4 tys. osób. Kościół wzniesiono stosunkowo szybko – w stanie surowym w czasie ok. dwóch lat, a całkowita budowa trwała w l. 1930 – 1937.

Początkowo parafia korzystała z niewielkiego kościółka, przerobionego z dawnej miejscowej kaplicy. Po spaleniu tego kościoła w 1929 r. przystąpiono w 1930 r. do budowy nowego, w stylu nazwanym „gotycko – nadwiślańskim”, według projektu profesora Politechniki Lwowskiej Jana Sas -Zubrzyckiego. Budowę realizowano z funduszy parafian sukowskich. Budowniczymi kościoła byli ks. Piotr Pytlawski i ks. Władysław Sufajda. Kościół wznoszono z kamienia, cegły, bloków piaskowych. Jego powierzchnię obliczono na 450 m kw. Poświęcenia dokonał 1 września 1936 r. bp Augustyn Łosiński.

Wybuch II wojny światowej, podczas której ucierpiały mury i dach kościoła, nie pozwolił dokończyć wnętrza, które niemal w całości jest powojenne. Z dawnego kościoła uratowano drewnianą dzwonnicę.

Górująca nad podkielecką okolicą świątynia została ze względu na swoją wartość architektoniczną wpisana do rejestru zabytków.

Konsekracji sukowskiego kościoła dokonał 28 lipca 1964 r. biskup kielecki Jan Jaroszewicz. Obecnie parafia liczy 1869 osób. W jubileusz stulecia parafia wkroczyła także z podejmowanymi inwestycjami, wykonano wiele prac remontowych i porządkowych.

Ciekawostką sukowskiej parafii jest, że od 70 lat o wschodzie słońca o poranku w Wielkanocny Poniedziałek – mężczyźni i chłopcy pochodzący z tej wspólnoty parafialnej wyruszają w procesji Emaus, by uczcić Zmartwychwstałego Chrystusa. Od lat uroczystości przewodniczy pochodzący z parafii bp Marian Florczyk.

Prof. Sas Zubrzycki zaprojektował ok. 40 kościółów w Polsce, a kilka przebudowano wg jego projektu. W latach 1878–1884 studiował na wydziale architektury Politechniki Lwowskiej. W latach 1886–1912 mieszkał w Krakowie. W 1916 r. był współzałożycielem Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Sztuki i Kultury we Lwowie. Był członkiem Polskiej Akademii Umiejętności. W 1919 r. został profesorem zwyczajnym Katedry Historii Architektury i Estetyki Politechniki Lwowskiej, gdzie jako profesor i wykładowca pracował do 1929 roku. W 1929 r. został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

Opublikował liczne prace naukowe, zawierające m.in. rozważania na temat polskiego stylu narodowego. Wskazywał na oryginalne, rodzime cechy polskiej architektury. Jako architekt tworzył głównie w duchu neogotyku. Wybudował ponad 40 kościołów i przebudował około 20. Opracowywał też projekty przebudowy kamienic i budowy świeckich budowli publicznych, m.in. ratusze w Jordanowie i Niepołomicach. Został pochowany na cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie.

dziar
tekst za: ekai.pl

Foto: Janusz Kamiński - Studio "Kamyk"