Odwiedź Muzeum Diecezjalne

Rodzina Sienkiewiczów oraz Dyrektor Muzeum Diecezjalnego w Kielcach zapraszają na wystawę "Rodzina Sienkiewiczów w służbie Ojczyźnie".

Wystawa ta dokumentuje obywatelską ofiarność pisarza i jego rodziny. Sienkiewiczowie posiadają długie tradycje wojskowe i ród ten wydał wielu żołnierzy, zasłużonych we wszystkich ważniejszych zrywach niepodległościowych. Choć sam Henryk Sienkiewicz żołnierzem nigdy nie był, jego służba Ojczyźnie miała nie mniej doniosły charakter. Wskrzeszony w Trylogii typ rycerza polskiego, stał się wzorem dla kolejnych pokoleń Polaków walczących o wolność kraju.

Niezwykle interesująco rysują się na tym tle postacie dzieci pisarza: syna Henryka Józefa i córki Jadwigi, którzy w 1920 roku na ochotnika wyruszyli na front. Henryk Józef także podczas II wojny światowej wspierał - wraz z żoną - oddziały partyzanckie.

Wystawa niniejsza po raz pierwszy prezentuje ich dokonania także na polu publicystyki politycznej, rzeźby i architektury (Henryk Józef) oraz literatury i malarstwa (Jadwiga).

Dopiero skompletowanie dorobku literackiego potomków Noblisty, uświadamia, jak bardzo jest to nadal rodzina „pisząca”. W gablotach prezentujemy przekłady literatury światowej oraz utwory literackie: dzieci, wnuków, prawnuków i praprawnuków pisarza. Dorobek ten uzupełnił ostatnio Juliusz Sienkiewicz (wnuk), który na okoliczność wystawy opisał trudne losy rodziny (publikacja do nabycia w muzeum).

Na ekspozycji zostało zgromadzonych wiele unikatowych pamiątek, z których większość nigdy wcześniej nie była pokazywana na Kielecczyźnie. 

Najcenniejsza jest niewątpliwie maska pośmiertna Henryka Sienkiewicza, odlana po jego zgonie w 1916 roku w Vevey w Szwajcarii. Wykonał ją rzeźbiarz Franciszek Ksawery Black (1881-1959), który jako stypendysta Ignacego Paderewskiego mieszkał w pobliskim Morges. Artysta był już wówczas współtwórcą pomnika Grunwaldzkiego w Krakowie i z sukcesem wystawiał w Lozannie, Zurychu i Genewie. Po zakończeniu I wojny osiedlił się we Francji. Podczas okupacji oddał swoją paryską pracownię do dyspozycji ruchu oporu, za co trafił do hitlerowskich więzień. Na szczęście jego dorobek przetrwał burzliwe czasy.

Wydobył go z zapomnienia dopiero jednak Igo Moś, który w 1976 roku namówił znaną kolekcjonerkę Barbarę Piasecką-Johnson do zakupienia spuścizny rzeźbiarza, w darze do tworzonego przezeń Muzeum Literackiego Henryka Sienkiewicza w Poznaniu. Sprowadzona specjalnym samolotem maska pośmiertna Henryka Sienkiewicza (wraz z odlewem dłoni) przybyła do tego miasta i jak dotąd nigdy go nie opuszczała.

Uwagę zwiedzających zwracają zbiory rodzinne: szabla turecka (przywieziona przez pisarza z Konstantynopola) oraz wiekowa, pokryta patyną ikona z Matką Boską Częstochowską. Ma ona duże emocjonalne znaczenie, gdyż, jak powiedział ks. arcybiskup Józef Teodorowicz: Pisano o Częstochowie wiele. Lecz nikt dotąd nie ujął tak,  jak Sienkiewicz ze strony wewnętrznej potęgi modlitwy i wiary w ich wpływie na dzieje historii.

Prawdziwymi unikatami są: honorowa odznaka legionowa (t. zw. „parasol strzelca”), wręczona Sienkiewiczowi przez Władysława Sikorskiego oraz wydany rodzinie duplikat zaginionego medalu Nagrody Nobla. Wiele ciekawych dokumentów dotyczy naszego regionu. Na przykład list, w którym Sienkiewicz – jako przewodniczący działającego podczas I wojny Komitetu Pomocy Ofiarom Wojny w Polsce – zawiadamia biskupa kieleckiego o przekazaniu w darze 20000 franków, stanowiących doraźny zasiłek dla pozbawionej dachu i chleba ludności kieleckiej.   

Wystawa została zorganizowana we współpracy:
z Muzeum Literackim Henryka Sienkiewicza w Poznaniu (Oddział  Biblioteki Raczyńskich),
rodziną Sienkiewiczów,

Archiwum Diecezjalnym w Kielcach,
Biblioteką Publiczną m. st. Warszawy,
Wojewódzką Biblioteką Publiczną w Kielcach.

Ekspozycję sfinansowano ze środków Fundacji PZU.

Wystawę można zwiedzać do 30 września br. w Muzeum Diecezjalnym.

Maska pośmiertna Henryka Sienkiewicza, odlana po jego zgonie przez rzeźbiarza F. K. Blacka, 1916 r., własność Muzeum Literackiego Henryka Sienkiewicza w Poznaniu, fot. Antoni Myśliwiec
„Matka Boska Częstochowska” ze zbiorów rodziny Sienkiewiczów, XVIII wiek, blacha, fot. Antoni Myśliwiec
Szabla przywieziona przez pisarza z podróży do Turcji, 1886 r., stal damasceńska, korale, turkusy, złocenia, fot. Antoni Myśliwiec
Duplikat zaginionego medalu Nagrody Nobla, wydany przez Komitet Sztokholmski rodzinie pisarza, fot. Antoni Myśliwiec
Fotografia Henryka Józefa Sienkiewicza, jako ochotnika na wojnie polsko-sowieckiej w 1920 roku, fot. Antoni Myśliwiec