CHĘCINY, Św. Bartłomieja Ap.

Adres:
26-060 Chęciny, ul. Radkowska 4
tel. 41-315-10-31
wik. 41-315-10-40; 41-315-26-63

www.parafiacheciny.pl

liczba mieszkańców: 6 571

Proboszcz:
ks. Jan Kukowski, mgr teol., KHK, ur. 1955 (Krzyżanowice), wyśw. 1980, mian. 2013

Wikariusze:
ks. Stanisław Lodziński, mgr teol., ur. 1992 (Bodzentyn), wyśw. 2017, mian. 2020
ks. Albert Pianka, mgr teol., ur. 1997 (Włoszczowa, bł. ks. Józefa Pawłowskiego z Grona 108 Męczenników), wyśw. 2022, mian. 2022

Rezydent:
ks. Zenon Więckowski, ur. 1954 (Kielce, Katedra), wyśw. 1985 - od 2023

Kaplice:
Mosty
Szewce (pw. Wniebowzięcia NMP)

Kościół przy Klasztorze Sióstr Bernardynek – Św. Marii Magdaleny
26-060 Chęciny, ul. Małogoska 9/11

Kapelan:
O. Aleksy Płatek, OFM, ur. 1954, wyśw. 1983, mian. 2006
tel. 41-315-11-74

Domy zakonne:
Klasztor Sióstr Bernardynek – Św. Marii Magdaleny
26-060 Chęciny, ul. Małogoska 9/11
tel. 41-315-10-67

Kościół i Klasztor Ojców Franciszkanów
26-060 Chęciny, ul. Franciszkańska 10
tel. 41-315-10-69

Gwardian:
O. Janusz Łazarczyk, OFM Conv., mian. 2016

Rys historyczny:
Kościół w Chęcinach ma pod wieloma względami bardzo dobrą lokalizację – u podnóża średniowiecznego zamku, w pobliżu ścieżek spacerowych i tras widokowych. Prezentuje się pięknie - na szczycie tarasowatych skarp, u stóp Góry Zamkowej. 

W królewskim miasteczku
Chęcinianie są dumni z „królewskości” swojego miasteczka, któremu przywileje lokacyjne nadawali polscy królowie, wznosząc tutaj kościoły i warowny zamek, goszcząc niejednokrotnie w samym grodzie. 

Pierwsza wzmianka o Chęcinach pochodzi z 22 maja 1275 r., z przywileju Bolesława Wstydliwego. Powstanie samego miasta wiązało się z wybudowaniem zamku obronnego na przełomie XIII/IV w. Prawa miejskie nadane zostały Chęcinom prawdopodobnie za panowania Władysława Łokietka (przed 1325 r.). Średniowieczna historia miasta jest ściśle związana z panowaniem zarówno Łokietka, jak i Kazimierza Wielkiego. W XIII w. Chęciny były już parafią. Po powstaniu miasta i wybudowaniu kościoła,  parafia zaczęła się rozrastać. Niebawem objęła ona kościół franciszkanów, a ok. 1500 r. wchłonęła także Starochęciny. W mieście był też kościół św. Marii Magdaleny i kościółek szpitalny Ducha Świętego. Chęciny od XIV w. stały się ważnym ośrodkiem gospodarczym, o czym w znacznej mierze zadecydowały występujące w okolicy złoża cennych kruszców: ołowiu, srebra, miedzi. Pozycję miasta wzmacniały liczne przywileje i nadania królewskie. W XVII w. Chęciny osiągnęły szczyt swego rozwoju, po czym rozpoczął się ich powolny upadek. W okresie międzywojennym były już tylko małym, prowincjonalnym miasteczkiem.  

W kościele parafialnym
Ufundowany został w I poł. XIV w. (ok. 1315 r.), prawdopodobnie przez Władysława Łokietka, ale jego budowy dokończył Kazimierz Wielki (ok. 1350 r.). Nie zachowała się data erekcji parafii chęcińskiej. Wiadomo jednak, że ok. 1500 wchłonęła starszą, jakby swą macierzystą parafię – Starochęciny. Kościół w okresie reformacji był w rękach innowierców, ponownie konsekrowano go po zwróceniu katolikom w 1603 r. W pierwszej poł. XVII w. świątynię rozbudowano. Była ona gruntownie restaurowana w latach 1830-1840.

Kościół, zbudowany z cegły i otynkowany, zachował pierwotny charakter gotycki. Świątynia jest trójnawowa, halowa, z prezbiterium zamkniętym wielobocznie i z wczesnobarokowym ołtarzem głównym. Jest w nim obraz św. Bartłomieja i św. Anny (na zasuwie). Przed ołtarzem znajdują się ciekawe późnorenesansowe stalle (XVI/XVII w.) z malowanymi scenami z życia św. Franciszka i filozoficznymi inskrypcjami. W nawie południowej mieści się renesansowa kaplica Trzech Króli, uważana za małe arcydzieło. Ufundował ją Włoch Kasper Fodyga, wójt i mecenas Chęcin, z przeznaczeniem na kaplicę i grobowiec rodzinny. W kościele jest 5 ołtarzy bocznych. Jeden z nich poświęcony jest św. Barbarze, patronce chęcińskich górników, z obrazem z 1707 r.

Miasteczko świątyń
Specyfika chęcińskiej parafii – to kilka obiektów sakralnych obok siebie. Jest tu klasztor OO Franciszkanów i Sióstr Bernardynek, parafialna kaplica w Szewcach i kaplica szpitalna na Czerwonej Górze. Niemniej jest to jedna parafia, ze wspólnym kościołem, w którym wszyscy przyjmują sakramenty, i z jedną kancelarią koordynującą sprawy wszystkich parafian.

Czy wiesz, że…
Chęcińskie marmury cieszyły się dużym powodzeniem. Zygmunt III Waza kazał wykuć w górze Jerzmaniec pod Chęcinami dwie kolumny, z których jedna posłużyła jego synowi Władysławowi IV jako podstawa pod posąg jego ojca w Warszawie. Tzw. kolumna Zygmunta z marmuru chęcińskiego przetrwała do 1885 r., a jej szczątki do dzisiaj leżą obok Zamku Królewskiego. Innym przykładem wykorzystania tutejszego marmuru jest nagrobek Elżbiety Zebrzydowskiej w bazylice kieleckiej, wykonany z czerwonego marmuru chęcińskiego w 1553 r.

Odpust: św. Bartłomieja – 24 sierpnia