90 lat Chóru św. Cecylii w Jędrzejowie

Dnia 5 września 2020 r. w Sanktuarium bł. Wincentego Kadłubka w Jędrzejowie miał miejsce szczególny jubileusz: 90-lecie pracy artystycznej świętował Chór parafialny pw. św. Cecylii.

Mszy św. jubileuszowej przewodniczył o. Jakub Zawadzki, proboszcz i kustosz sanktuarium bł. Wincentego Kadłubka oraz opiekun chóru. On też wygłosił słowo Boże. W modlitwie wzięli udział o. Bruno Paterewicz – przeor klasztoru, reprezentujący nieobecnego z powodu rozlicznych podług duszpasterskich, o. opata Rafała Ścibiorowskiego, który mimo swej fizycznej nieobecności, łączył się z uczestnikami jubileuszu duchowo, o. Edward Stradomski oraz o. Wiesław Kundera – obaj zaprzyjaźnieni z chórem. Przy organach zasiadł o. Grzegorz Brodacki – mnich naszego klasztoru, doktorant rzymski i muzyk.

Chór parafialny podczas liturgii wykonywał śpiewy oraz zadbał o oprawę uroczystości. Na zakończenie miała miejsce wzruszająca modlitwa za zmarłych dyrygentów i śpiewaków, którzy na przestrzeni tak wielu lat tworzyli zespół modlący się w śpiewem podczas liturgii celebrowanych w cysterskiej świątyni. Po Mszy św. o. Jakub wręczył wszystkim pamiątkowe dyplomy i albumy. We Mszy św. uczestniczyły osoby związane z chórem i stowarzyszeniem Cecylianum, m.in. Maria Barańska – wicestarosta jędrzejowski oraz Bogusława Wypych – prezes Lokalnej Grupy Działania „Gryf”.

Najstarsza wzmianka o jędrzejowskim chórze działającym w kościele pw. bł. Wincentego Kadłubka pojawia się w książce Renaty Piaseckiej pt. „Społeczeństwo powiatu jędrzejowskiego w latach 1918–1939''. Znalazła się tam fotografia przedstawiająca amatorski zespół teatralny z Jędrzejowa podczas przedstawienia o tematyce religijnej z udziałem chóru klasztornego. Był to rok ok. 1930. Fotografia znajduje się w zbiorach Państwowego Muzeum im. Przypkowskich w Jędrzejowie. Jak dotąd jest to jedyny dostępny dokument potwierdzający początki działalności klasztornego chóru.

Pierwszym dyrygentem był organista p. Reczyński. Kontynuatorem jego pracy był organista Edward Senderski, który prowadził zespół w czasie wojny. Próby odbywały się potajemnie dwa razy w tygodniu. Edward Senderski komponował pieśni liturgiczne dla 40-osobowego chóru mieszanego na różne uroczystości kościelne z akompaniamentem organów. Za swoją patriotyczną działalność Senderski został aresztowany przez hitlerowców i stracony w Auschwitz w 1943 r. Po śmierci Edwarda Senderskiego chór prowadził organista p. Lizak, a następnie – Stanisław Marczewski.

We wrześniu 1945 r. w klasztorze podjął pracę organisty Władysław Wienceki kontynuował ją do października 1962 r. Przez kolejne cztery miesiące obowiązki organisty i dyrygenta chóru pełnił zakonnik o. Konstanty. Z dniem 1 lutego 1963 r. stanowisko organisty i dyrygenta chóru objął Lucjan Rolka – absolwent Salezjańskiej Średniej Szkoły Organistowskiej w Przemyślu. W latach 1950-1963 chór liczył 55 osób, przy czym skład osobowy zmieniał się, jedni rezygnowali a inni wstępowali w szeregi zespołu. Za czasów dyrygentury L. Rolki chór nie uczestniczył w żadnych konkursach i przeglądach pieśni religijnych. Śpiew zespołu uświetniał liturgię Mszy św. (najczęściej sumy) w każdą niedzielę, a także był zapraszany na uroczystości ślubne i pogrzebowe. Ponadto dwukrotnie w ciągu roku odbywały się małe koncerty chóru z okazji wspomnienia Św. Cecylii – 22 listopada i koncerty kolęd w okresie bożonarodzeniowym.

Lucjan Rolka zainicjował pielgrzymki zespołu do ciekawych turystycznie miejscowości i sanktuariów na terenie naszego kraju. Tam uczestniczyliśmy ze śpiewem w liturgiach Mszy św., poznawaliśmy zabytki architektury i historię zwiedzanych kościołów. W latach 1964-2015 chórzyści odbyli 37 pielgrzymek, odwiedzili m.in. Warszawę, Niepokalanów, Częstochowę, Licheń, Wąchock, Michniów, Leżajsk, Zakopane, Ludźmierz, Dębowiec, Święty Krzyż i wiele innych. Najmilej i z bijącym ze wzruszenia sercem chórzyści  pielgrzymkę zagraniczną do Lourdes – La Salette – Mediolanu i Padwy w dniach 13-25 lipca 1999 r. Wówczas i w wielu innych okolicznościach chór reprezentował cysterską parafię, nasze miasto, podkreślając, że wspiera nas w naszych  działaniach patron bł. Wincenty Kadłubek – patron parafii i - od 2016 r. – patron miasta Jędrzejowa. Równocześnie chór śpiewał pieśni jemu poświęcone, które od wieków wykonywane są w jędrzejowskim sanktuarium przez wierny lud.

Poza pielgrzymkami Lucjan Rolka zajmował się komponowaniem i opracowywaniem pieśni na różne okresy roku liturgicznego. Chór szczególnie upodobał sobie piękny czterogłosowy utwór pana Lucjana pt. „Nad polską ziemią”, który jest śpiewany najczęściej w maju. Lucjan Rolka pracował w naszym klasztorze 46 lat; od 1963 – do 2008 r. Za swoją pracę na rzecz kultury sakralnej, parafii i miasta został uhonorowany 13 listopada 2014 r. statuetką ZŁOTEGO GRYFA przyznaną przez Kapitułę Honorową powiatowych władz samorządowych.

Począwszy od 19 lutego 2009 r. chórem dyryguje Teresa Lato – absolwentka kieleckiej WSP – Wydział Wychowanie Muzyczne, nauczycielka miejscowych szkół podstawowych, która jest członkinią chóru od lat 60-tych ubiegłego wieku. Prowadzi ona kronikę chóru od 1985 r., składającą się z czterech tomów.

Jak zauważa pani dyrygent, Teresa Lato - na przestrzeni 90 lat istnienia zespołu można stwierdzić, że miarą tak długoletniego jego funkcjonowania jest ogromne zaangażowanie dyrygentów, chórzystów, wspieranie tej działalności przez kolejnych proboszczów parafii a także wspólna dbałość o efekty pracy na rzecz miejscowego środowiska. Przez zespół „przewinęło” się ok. stu osób. Największą „bolączką” zespołu jest brak w jego szeregach młodych ludzi, obecnie wiek czynnych chórzystów to 60 – 85 lat. Dopóki zdrowie i siły pozwolą, a nasza patronka – Św. Cecylia będzie nas otaczała swoją opieką będziemy śpiewać Bogu na chwałę – ludziom dla przyjemności i radości – dodaje pani dyrygent.

tekst za: www.jedrzejow.cystersi.pl

Foto: Ewa Adamczyk