Abp Henryk Jagodziński wręczył listy uwierzytelniające prezydentowi Ghany

W piątek, 20 listopada Roku Pańskiego 2020, w Akrze miała miejsce ceremonia, podczas której wręczyłem listy uwierzytelniające J.E. Panu Nanna Addo Dankwa Akufo-Addo, Prezydentowi Republiki Ghany.

W misji każdego ambasadora i nuncjusza, jest to moment niezwykle ważny, ponieważ dopiero po złożeniu tych dokumentów, może on oficjalnie rozpocząć swoją działalność w danym kraju. Ta ceremonia poprzedzana jest wręczeniem kopii tychże listów Ministrowi Spraw Zagranicznych lub jednemu z jego zastępców. W moim przypadku, miało to miejsce 28 września, podczas spotkania z J.E. Panem Charlsem Owiredu, Wice-Ministrem Spraw Zagranicznych. Po tym wydarzeniu, dopuszczalne są pewne zewnętrzne działania nowego ambasadora, ale nie wszystkie. W ceremonii składania listów uwierzytelniających, nowy ambasador przedstawia dwa dokumenty. W pierwszym głowa państwa wysyłającego, w moim przypadku Papież Franciszek, zwraca się do głowy państwa przyjmującego, z informacją o mianowaniu danej osoby swoim przedstawicielem w jego kraju i przy okazji przekazuje życzenia dla głowy państwa i wszystkich jego mieszkańców. W drugim dokumencie, informuje się o zakończeniu misji poprzedniego wysłannika. Istota ceremonii wręczenia listów uwierzytelniających na całym świecie, polega na fizycznym wręczeniu tychże dokumentów przez nowego ambasadora głowie państwa. Natomiast elementy poprzedzające ten gest oraz następujące po nim, w każdym kraju wyglądają trochę inaczej.

Cała uroczystość miała miejsce w tzw. Domu Jubileuszowym, który został wybudowany w 2008 r., jako rezydencja Prezydenta Ghany. Budynek ten posiada bardzo ciekawą formę architektoniczną, a mianowicie przypomina tzw. stool, rodzaj ozdobnego taboretu, który w kulturze ghańskiej jest symbolem władzy.

Protokół dyplomatyczny zaczyna się już od przyjazdu samochodu na plac przed pałacem. Nowy ambasador siada po lewej stronie, a szef protokołu lub jego przedstawiciel po prawej stronie, na tylnym siedzeniu. Flaga na samochodzie jest zwinięta i nakryta pokrowcem. Samochody dla ambasadora jak i osób mu towarzyszących są przysyłane przez Urząd Protokołu Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Po przyjeździe na plac, drzwi samochodu otwiera oficer żandarmerii wojskowej, po czym, nowy ambasador kieruje się na zadaszone podwyższenie, gdzie staje zwrócony twarzą do orkiestry żandarmerii wojskowej, ubranej w czerwone mundury. Po prawej stronie stają osoby mu towarzyszące, które przybyły w drugim samochodzie. W moim przypadku były to siostry pracujące w sekretariacie Nuncjatury w Akrze, Sr. Vidalina Cabeltes, RVE i Siostra Yenny Gambe, RVM. Ks. Prałat Pavol Talapka, Sekretarz Nuncjatury w Ghanie, nie mógł uczestniczyć w tej uroczystości, ponieważ przebywa w tym czasie w ojczystej Słowacji. Ta okoliczność sprawiła, że pośród osób towarzyszących poszczególnym ambasadorom, tylko w przypadku Stolicy Świętej były to same kobiety. W tym dniu, swoje listu uwierzytelniające składali także ambasadorzy Królestwa Danii, Zambii i Republiki Południowej Afryki.

Najpierw odegrano hymn watykański a potem ghański. Następnie, z szefem Protokołu Ministerstwa Spraw Zagranicznych skierowaliśmy się w stronę głównego wejścia rezydencji, gdzie witała nas biciem w bębny grupa perkusistów, ubranych w tradycyjne stroje ghańskie, używająca także tradycyjnych bębnów. Zatrzymaliśmy się na chwilę przed nimi a następnie, ukłonem, razem z szefem protokołu, wykonaliśmy gest pozdrowienia w ich kierunku. Za nimi, po obu stronach wejścia do budynku ustawiony był szpaler tamtejszych, spieszonych ułanów, w niebieskich, historycznych mundurach, z lancami ozdobionymi proporczykami. Kiedy weszliśmy do budynku, powitała nas dęciem w rogi, druga grupa muzykantów, również ubrana w stroje tradycyjne. Tam przywitał mnie Szef Protokołu Państwowego, który następnie wprowadził mnie do sali audiencyjnej, gdzie był już Prezydent wraz ze swoją świtą. Zanim dokonało się wręczenie listów uwierzytelniających, Szef Protokołu Państwowego oznajmił moje przyjście. Muszę przyznać, że bezbłędnie wypowiedział moje imię i nazwisko, co nie zawsze się wszystkim tutaj udaje. Następnie, stanąwszy naprzeciw Prezydenta, wypowiedziałem po angielsku tekst formuły wręczenia listów uwierzytelniających, który wcześniej otrzymałem z biuraProtokołu dyplomatycznego, a który w wolnym tłumaczeniu brzmi tak: Jest to dla mnie zaszczyt wręczyć Waszej Ekscelencji listy, za pośrednictwem których, Jego Świątobliwość Papież Franciszek akredytował mnie jako nuncjusza apostolskiego w Republice Ghany. Mam zaszczyt wręczyć jednocześnie listy odwołujące mojego poprzednika.

Następnie Prezydent zaprosił mnie, abym zajął miejsce obok niego, na stojącej nieopodal sofie. Według wskazań protokołu, pierwszy rozpocząłem rozmowę przekazując Prezydentowi pozdrowienia od Papieża Franciszka, z którym spotkałem się w sierpniu przed wyjazdem do Ghnay. Pogratulowałem silnej pozycji Ghany w regionie, nie tylko ze względu na jej ekonomię, ale także, na trwałą demokrację, gdzie wyznawcy różnych religii żyją w pokojowej harmonii. Podkreśliłem wolę Kościoła Katolickiego kontynowania swojego wkładu w rozwój społeczeństwa ghańskiego na polu edukacji i opieki zdrowotnej, oraz budowy trwałego pokoju. Zaznaczyłem, że jest to dla mnie szczególnym przywilejem móc rozpocząć moją misję w 140 rocznicę obecności Kościoła Katolickiego w Ghanie, oraz 40 rocznicę wizyty mojego rodaka w tym kraju, świętego Jana Pawła II. Pan Prezydent dziękując za pozdrowienia i serdecznie je odwzajemniając, wyraził zadowolenie z historycznych, wzajemnych relacji, szczególnie doceniając dokonania Kościoła Katolickiego na polu ochrony zdrowia i edukacji. Zaznaczył, że ponad 70% społeczeństwa Ghany to chrześcijanie różnych wyznań. Wspomniał także, że Jan Paweł IImianował w 2003 r., kardynała pochodzącego z Ghany, J.E. ks. Kard. Petera Kodwo Appiah Turksona, który obecnie jest Prefektem Dykasterii d.s. Integralnego Rozwoju Człowieka. Podziękował także Papieżowi Franciszkowi, za wysłanie swojego specjalnego legata, w sobie Kard. Giuseppe Bertello, który także był Nuncjuszem w Ghanie (1987-1991), na uroczyste obchody 60 rocznicy niepodległości kraju w 2017 r.  Pan Prezydent, wyraził także życzenie złożenia wizyty Ojcu Św. w Watykanie, jeżeli wygra nadchodzące wybory prezydenckie. Znakiem zakończenia konwersacji było wzniesienie toastu przez prezydenta sokiem pomarańczowym, ja zaś szklanką wody. Następnie ustawiliśmy się do wspólnego zdjęcia. Podczas całego spotkanie, cały czas towarzyszyli nam dziennikarze. Po wykonanych zdjęciach, nastąpiło pożegnanie z J.E. Panem Prezydentem. Ostatnim elementem ceremonii był wpis do złotej księgi pamiątkowej. Oczywiście wpisu dokonałem w oficjalnym języku Stolicy Apostolskiej: Veni, vidi, admiratus sum. Ad perpetuam rei memoriam. Później skierowaliśmy się w stronę wyjścia, przy akompaniamencie rogów, a po wyjściu zatrzymaliśmy się przy bębnistach, których jak poprzednio pozdrowiliśmy ukłonem. Teraz, po złożeniu listów uwierzytelniających siadłem z tyłu samochodu po prawej stronie a towarzyszący mi funkcjonariusz po lewej. Z umieszczonej na samochodzie małej flagi ściągnięto pokrowiec, po czym, z łopocącą flagą, udaliśmy się w drogę powrotną do Nuncjatury

Również i przy tej okazji nie zabrakło polskiego wątku, którym był Św. Jan Paweł II. Chociaż w Ghanie był tylko raz i to 40 lat temu, to jednak pamięć o nim trwa tutaj nieprzerwanie, i to nie tylko wśród katolików, aż do dnia dzisiejszego, wspominany jest tutaj z wielką czcią i miłością.

† Henryk M. Jagodziński
Nuncjusz Apostolski w Ghanie