WODZISŁAW, Św. Marcina b. w.

Adres:
28-330 Wodzisław, ul. Św. Marcina 3
tel. 500-100-675

www.parafiawodzislaw.pl

liczba mieszkańców: 2 210

Proboszcz:
ks. Mieczysław Robak, KHM, ur. 1961 (Stopnica), wyśw. 1985, mian. 2018

Wikariusz:
ks. Dawid Bęben, mgr teol., ur. 1996 (Drugnia), wyśw. 2020, mian. 2023

Rys historyczny:
Pierwsza wzmianka źródłowa o kościele i parafii pochodzi z 1335 r., choć Wodzisław zaczął już się rozwijać w XIII w., dzięki korzystnemu położeniu przy królewskim trakcie, na skrzyżowaniu dróg kupieckich.

Kazimierz Wielki w 1366 r. urząd wójtowski w Wodzisławiu przekazał protoplastom rodziny Lanckorońskich. Adam Lanckoroński zreorganizował gródek, wprowadzając wzorzec magdeburski, a rodzina już na stałe wpisała się w historię miasta. Lanckorońscy zajmując miasto i dwór, mieli w posiadaniu kilkanaście wsi.

Ziemi, dóbr i kościoła nie oszczędziła reformacja – w 1551 r. Jan Lanckoroński zamienił kościół na zbór kalwiński. W XVI w. aktywni byli arianie i licznie osiedlający się Żydzi (w 1692 r. mieli tu już okazałą synagogę i duży kirkut). Dopiero Samuel Lanckoroński odzyskał w 1613 r. kościół dla katolików.

W latach 1621-1644 budowano obecny murowany kościół z fundacji Samuela Lanckorońskiego. Konsekrował go bp Mikołaj Oborski w 1664 r. Kościoła nie oszczędzały pożary, z trudem odbudowywano go m.in. w latach 1746-1787. Zapewne ze względów finansowych nie udało się odbudować świątyni w planowanym stylu włoskim. Pożary niszczyły kościół kilkakrotnie, dzwonnica spłonęła np. w 1865 r.

Kościół jest barokowy, nawa dwuprzęsłowa, ołtarz  - główny i dwa boczne – klasycystyczne.

Pamiątki świetności
Wystrój i wyposażenie budowanego głównie w stylu barokowym kościoła, pochodzi z okresu od II poł. XVII do początku XX wieku. Kształt świątyni zachowany na planie krzyża rzymskiego nie spowodował jednolitości stylu wewnątrz, gdzie jest wiele motywów klasycystycznych, trochę gotyckich i barokowych.

Będący w absydzie ołtarz główny z kolumnami, w centralnym punkcie posiada duży krzyż. Grupa Ukrzyżowania pochodzi sprzed 1731 r.

W bocznej kaplicy kościoła – ołtarz Matki Bożej Różańcowej (XVIII w.) z najstarszym obrazem w kościele – XVII-wiecznym przedstawieniem Maryi na globie wśród obłoków. Ołtarz patrona parafii św. Marcina – na prawo od ołtarza głównego, z obrazem zakupionym w Wiedniu przez Kazimierza Lanckorońskiego. Ołtarz św. Peregryna (XVIII w.) wybudowano dla sprowadzonych przez Lanckorońskich z Rzymu relikwii Świętego, który wg legendy miał się zatrzymać w Wodzisławiu. Odrestaurowane organy z 1883 r. Dwa oryginalne wodzisławskie pomniki w kościele: klasycystyczny nagrobek Antoniego Lanckorońskiego z I poł. XIX w. (kopia Antoniego Canovy) i Macieja Lanckorońskiego z II poł. XVIII w., z czarnego marmuru dębickiego.

Czy wiesz, że…
Miasteczko doświadczały pożary i klęski losowe, ale zarazem rozwijał się tutaj handel, rzemiosło, np. szewstwo i produkcja bawełny. W 1824 r. wybrukowano ulice i rynek, a nawet zainstalowano 4 latarnie. Z 4 tys. mieszkańców blisko 3 tys. stanowili wówczas Żydzi. Reforma carska z 1869 r. zdegradowała Wodzisław do rangi osady.

Prof. Karolina Lanckorońska, ostatnia z rodu Lanckorońskich, fundatorów kościoła – osoba wielkich zasług dla nauki i kultury, patriotka – przekazała rodakom królewski dar – rodzinną kolekcję dzieł sztuki o nieoszacowanej wartości. W Wodzisławiu m.in. jest dedykowana jej izba pamięci i sosna w lesie o imieniu „Karolina”.

W zewnętrznej elewacji kościoła – zegar słoneczny.

Odpusty: św. Marcina – 11 listopada
MB Różańcowej – I niedziela października