NAKŁO, Św. Mikołaja b. w.

Adres:
42-235 Nakło nr 195
tel. 782-187-962

liczba mieszkańców: 1 710

Proboszcz:
ks. Jacek Iwan, mgr lic. teol., KHK, ur. 1976 (Bieliny), wyśw. 2003, mian. 2020

Kaplice:
Tęgobórz (pw. MB Wspomożenia Wiernych)

Rys historyczny:
Pierwsze wzmianki o parafii w Nakle pochodzą z historycznych dokumentów z 1217 i 1222 r., w których jest wspomniany Szczepan z Nakła – kleryk. Natomiast w 1325 r. Nakło wymienione zostało w rejestrze Świętopietrza jako wieś parafialna należąca do dekanatu irządzkiego. Długosz podaje, że dziedzicami wsi byli Jakubik i Prandota. W 1334 r. Nakło jest już w dekanacie lelowskim. Informacje o pierwszym kościele pochodzą z 1326 r. Mała Świątynia była drewniana i nie przetrwała do naszych czasów. Prawdopodobnie spłonęła w XIV w. Ks. Władysław Mazur w kronice parafialnej zanotował: „w XIV wieku przechodziła parafia Nakło różne koleje i była przyłączona do parafii Irządze. Po wybudowaniu kaplicy murowanej ze sklepioną kulistą rotundą w XVI wieku przywrócono prawa parafii...”. Wszystko wskazuje na to, że do tej kaplicy został na początku XVI w. dobudowany Kościół. Budowa obecnego kościoła została ukończona przed 1712 r. staraniem proboszcza Andrzeja Szychowskiego. Świątynię konsekrował w 1726 r. bp Augustyn Wesel, opat cystersów w Jędrzejowie. W 1764 r. parafię objął ks. Marcin Hadziewicz, Kanonik Katedralny Kijowski. Zastał Kościół „zaniedbaney reparacyi w fundamentach do upadku nachylony”. Budowla była wielokrotnie odnawiana, m.in. w XVIII i w XIX w. Kościół remontowano także w 1936 r. oraz w latach 1954–1956. Ostatnie poważne renowacje zostały przeprowadzone na początku XXI w. Osuszono mury Świątyni i gruntownie wyremontowano kopułę kaplicy, pokrywając ją miedzianą blachą. Wnętrze kościoła zostało pomalowane. Biskupi kieleccy – Kazimierz Gurda i Marian Florczyk – 8 marca 2009 r. dokonali uroczystej koronacji XVII-wiecznego wizerunku Matki Bożej Przedziwnej Nakielskiej. Podania ustne przekazywane z pokolenia na pokolenie podtrzymują opinię, iż słynący łaskami obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem był koronowany w ubiegłych wiekach, jednakże korony zostały skradzione, a obecne są tylko ich imitacją. Nawa kościoła jest trójprzęsłowa, prezbiterium węższe, jednoprzęsłowe, zamknięte półkoliście. Przy nawie od północy znajduje się kaplica Zwiastowania NMP z XVII w. Ołtarz główny i dwa boczne oraz ołtarz w kaplicy – barokowe. Epitafia pochodzą z XVIII i XIX w. W nawie głównej i prezbiterium Ściany podzielone są pilastrami. Sklepienie kolebkowe, z lunetami, dekorowane jest gipsową sztukaterią ramową z profilowanymi wałkami oraz motywami dużych dwugłowych orłów, drzewek i wici (nawa główna), festonów i puttów (prezbiterium), na arkadzie orły jednogłowe i psy. Na terenie parafii znajdują się kaplice: w Gródku – pw. Świętej Rodziny, murowana z 1906 r.; w Tęgoborzu – pw. Matki Bożej Wspomożenia Wiernych (wybudowana w 1927 r. z ofiar mieszkańców, a poświęcona 22 czerwca 1958 r. w czasie Mszy Św. z racji Święcenia pól) oraz w Witowie. Ponadto w Nakle, na cmentarzu z końca XIX w., rodzina Zbijewskiech wystawiła w 1892 r. kaplicę cmentarną. W jej ołtarzu znajdują się malowane w 1894 r. przez Józefa Buchbindera trzy obrazy wyobrażające patronów fundatorów kaplicy: Św. Teklę na stosie, Św. Michała Archanioła oraz Św. Teresę. Pod kaplicą katakumby zmarłych z rodziny Zbijewskich.

Czy wiesz, że...
Na terenie parafii znajduje się rzeźba przedstawiająca Św. Floriana, która przypomina postać Napoleona. Jak głosi legenda, pierwotnie była wzniesiona ku jego czci, a później przekształcona w figurę Świętego. W przeszłości mieszkańcy Nakła swój dostatek zawdzięczali traktowi prowadzącemu do Krakowa. Data lokacji miasta jest trudna do ustalenia – lecz najprawdopodobniej było to za panowania króla Augusta III w 1752 r. Odtąd w każdy czwartek odbywały się tu targi. W tym również czasie zmieniono nazwę osady z „Nakiel” na „Nakło”. Dziś o Śladach dawnej świetności przypomina m.in. Kościół Św. Mikołaja, patrona kupców. Nakło leżało na podmokłym terenie, co odzwierciedla nazwa miejscowości zachowana w dokumentach: Nakyel, Nakiel, Nackel. Według badaczy oznacza ona „miejsce przy wodzie”. Nie wiadomo, gdzie została pochowana jedna z właścicielek Nakła, hrabina Bystrzonowska. W krypcie pod kościołem spoczywa tylko jej serce.  W 1855 r. przez Nakło przeszła epidemia cholery. Zmarłych było tak wielu, że pochowano ich na osobnym miejscu, tworząc tak zwany cmentarz choleryczny. Po wojnie władze posadziły na nim las. Ważnym wydarzeniem w historii Nakła była wizyta bł. Józefa Pawłowskiego, który towarzyszył bp. Augustynowi Łosińskiemu w wizytacji pasterskiej 15 i 16 czerwca 1925 r., co potwierdził własnym podpisem w Akcie Wizytacyjnym.

Odpusty: św. Mikołaja – 6 grudnia
Wniebowzięcia NMP – 15 sierpnia
MB Wspomożenia Wiernych – kaplica w Tęgoborzu